کار و کارگر جایگاه ویژه‌ای از منظر قرآن کریم دارد

داود تک‌فلاح قاری، داور و کارشناس قرآنی در گفت‌و‌گو با رقیه دین محمدی خبرنگار خبرگزاری بسیج از البرز، با بیان آیه ۳۹ سوره نجم، به اهمیت کار از منظر قرآن اشاره کرد و افزود: خداوند متعال در قرآن می‌فرماید؛ برای انسان، هیچ چیزی نیست، مگر به اندازه سعی و تلاشی که می‌کند. این حقیقت در همه امور انسان صدق می‌کند و تا انسان تلاش نکند، هیچ چیزی عاید او، چه دنیوی و چه اخروی نخواهد شد.

وی افزود: خداوند در آیه دیگری از کلام‌الله مجید، می‌فرماید؛ ما انسان را آفریدیم که زمین را آباد کند، پس یکی از وظایف انسان این است که زمین را آباد کند و خداوند این وظیفه را به انسان محول کرده است که جز با کار و تلاش، حاصل نخواهد شد.

تک‌فلاح در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری آیات قرآنی درباره‌ی کار در قالب داستان‌های عبرت‌آموز، بیان شده است، افزود: در بسیاری از این آیات به وفور به کار و تلاش اشاره شده است، به عنوان مثال حضرت ابراهیم کشاورز بوده است که بعد از طرف خداوند متعال مامور می‌شود تا با حضرت اسماعیل بنای کعبه را بسازند، یا حضرت نوح که مامور می‌شود تا کار کند و کشتی بسازد و بسیاری از انسان‌ها را به واسطه‌ی کشتی که ساخت، نجات می‌دهد و البته کار اصلی حضرت نوح هم کشاورزی بوده است.

این کارشناس قرآنی اضافه کرد: در داستان‌های قرآنی، اکثر پیامبران یا کشاورز بوده‌اند یا چوپان، برخی دیگر مانند حضرت ادریس خیاط بوده است، حضرت داود که خداوند در آیه‌ای بیان می‌کند که ما آهن را برای او نرم کردیم، آهنگری می‌کرد، حضرت عیسی، نجاری و شعیب دامداری می‌کرد و بسیاری داستان‌های مختلف دیگر قرآن که در مورد پیامبران و اولیاء الهی نشان‌دهنده‌ی کار و تلاش آنان است.

وی خاطرنشان کرد: در حدیثی از امام کاظم علیه‌السلام در کتاب «من لا یحضره‌الفقیه» آمده است که وقتی به امام کاظم علیه‌السلام گفته می‌شود که شما امام هستید و چرا کار می‌کنید، ایشان در پاسخ می‌گویند؛ از من و پدرم بهتر اهل کار بودند، من که جای خود دارم، می‌پرسند؛ چه کسی از شما بهتر بوده است که می‌فرمایند، پیامبر اکرم(ص) که اهل کار بودند، پدرم امیرالمومنین علی علیه‌السلام که کشاورزی و باغبانی می‌کردند و نخلستان‌ها آباد کردند و چاه‌ها که به آب رساندند، امام باقر علیه‌السلام کشاورزی می‌کردند و تمام ائمه‌ی اطهار(ع) همین طور بودند.

تک‌فلاح گفت: کار در اسلام یک عبادت محسوب می‌شود و معروف است که پیامبر(ص) دست کارگر را بوسید، در هنگام ساخت مسجدالنبی، خود پیامبر(ص) همراه کارگران کمک می‌کرد و در احادیث داریم که نباید کسی کار خود را به گردن دیگران بیندازد.

وی افزود: در آیات دیگری از قرآن آمده است که خداوند بزرگ و منان، زمین را برای شما منبعی قرار داده که از آن روزی بطلبید، پس بپاخیزید و روی این زمین کار کنید و از آن رزق دربیاورید، همه‌ی این آیات در قرآن نشان‌دهنده‌ی امر به تلاش و کار است و یکی از چیزهایی که نزد خداوند ناپسند است این است که کسی اهل حرف باشد اما حرف عمل نباشد.

کارشناس قرآنی در ادامه به رعایت حقوق کارگران از منظر قرآن اشاره کرد و افزود: در قرآن در این باره داستان معروف حضرت موسی را در سوره قصص داریم، حضرت موسی بلافاصله اجرت کارگر را پرداخت می‌کند، همه انبیاء از جمله پیامبر گرامی اسلام بر پرداخت حقوق کارگر قبل از خشک شدن عرق جبین‌اش، تاکید شده است، امام رضا(ع) نیز می‌فرماید؛ اگر کارگری داشتید حتما با او حقوقش را طی کنید و او را راضی کنید، متاسفانه امروزه بعضا مشاهده می‌کنیم که برخی کارفرمایان به دنبال سود بیشتر، حقوق کمتری به کارگران می‌پردازند یا حقوق کارگران را به تعویق می‌اندازند که از نظر اسلام درست نیست.

داود تک‌فلاح قاری و کارشناس امور قرآنی در ادامه با اشاره به حدیث قدسی از امام رضا علیه‌السلام، اظهار کرد: پیامبر گرامی اسلام وقتی به معراج می‌روند، خداوند خطاب به ایشان می‌فرمایند، عبادت ده جزء دارد که ۹ قسمت آن طلب حلال است و خیلی به این امر تاکید شده است، در حدیث دیگری بیان شده است که اگر کسی به قدری کار کند که از کار کردن خسته شود و بر اثر کار به خواب برود، آمرزیده خواهد شد، چرا که در پی کسب روزی حلال بوده است.

وی در پایان گفت: اگر ما هر چه متخلق به اخلاق قرآنی شویم و احادیث عصمت و طهارت را در این باره بخوانیم و گوش فرا دهیم، دنیا قطعا دنیای بهتری خواهد شد و در پی آن، آخرت همه‌مان آباد خواهد گردید.