ترویج عرق ملی ودینی در میان دانشجویان یکی از مسئولیت های بسیج اساتید
به گزارشخبرگزاری بسیج، محمدمهدي زاهدي، وزير اسبق علوم، در دوره دانش‌افزایی و توانمندسازی اساتید بسیجی جهادگر تبیین(گفتمان انقلاب اسلامی؛ بایدها و نبایدها) که در مشهد مقدس درحال برگزاری است، تأکيد کرد: اگر ايران نتواند خود را با جريان‌هاي جديد علم و فناوري که در سطح جهاني شکل گرفته‌اند تطبيق دهد، در دهه آينده با چالش‌هاي جدي مواجه خواهد شد.
زاهدي هدف از ارائه اين رويکرد را ايجاد يک گفتمان جديد در دانشگاه‌ها و نخبگان کشور اعلام کرد و افزود: اين نگرش مي‌تواند به استقلال و پيشرفت همه‌جانبه کشور کمک کند و نقش مهمي در تقويت اقتدار ملي و امنيت داشته باشد.
زاهدي همچنين به اهميت حکمراني در حوزه علم و فناوري اشاره کرد و گفت که حکمراني متعالي بايد مبتني بر نظام ارزشي الهي باشد تا بتواند سعادت دنيوي و اخروي مردم را تأمين کند.
وی تأکيد کرد که اين نوع حکمراني بايد با مشارکت فعال کنشگران و ذي‌نفعان مختلف در حوزه‌هاي علمي، صنعتي و دانشگاهي همراه باشد تا کشور از تغييرات پيراموني تنها نظاره‌گر نباشد، بلکه به يک کنشگر جدي در اين زمينه تبديل شود.
وی، توضيح داد: زيرساخت‌هاي مورد نياز براي اين هدف شامل سخت‌افزار و نرم‌افزار، فضاهاي فيزيکي و رفاهي، و تجهيزات کارگاهي و آزمايشگاهي است.
زاهدي بيان کرد که هر يک از اين موارد نياز به بررسي و توضيحات دقيق دارد تا روشن شود چه هدفي در پس اين برنامه‌ها وجود دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و صنعتی پیشرفته کرمان به مراجع سياست‌گذار کشور اشاره کرد و تأکيد کرد که در حوزه علم و فناوري، تصميم‌گيري‌ها و سياست‌گذاري‌ها بايد با توجه به چشم‌انداز مشخصي صورت گيرد. مراجع مختلفي مانند مجمع تشخيص مصلحت نظام، شوراي عالي انقلاب فرهنگي، مجلس شوراي اسلامي، وزارت علوم، وزارت بهداشت، معاونت علم و فناوري رياست جمهوري، و سازمان هوش مصنوعي در اين فرآيند نقش دارند.
زاهدي همبه اسناد بالادستي مختلفي همچون بيانيه گام دوم انقلاب، سند چشم‌انداز، و سياست‌هاي کلي ابلاغي مقام معظم رهبري اشاره کرد و افزود: در تنظيم قوانين و سياست‌ها بايد به اين اسناد توجه ويژه‌اي شود تا بتوان به اهداف بلندمدت دست يافت.
او يادآور شد که يکي از اشکالات موجود در سياست‌گذاري‌هاي فعلي، عدم توجه کافي به چشم‌اندازهاست و بيان کرد که قوانين و سياست‌ها بايد به گونه‌اي تنظيم شوند که ما را به اهداف تعيين‌شده برسانند.
زاهدی به موضوع "دانشگاه تمدن‌ساز" و "مرجعيت علم و فناوري" پرداخت و تأکيد کرد: اين مفاهيم بايد به‌طور دقيق تعريف شوند تا بتوان برنامه‌ريزي‌هاي مناسبي براي آن‌ها انجام داد.
وی تصریح کرد: دانشگاه تمدن‌ساز بايد بستري براي تحقق مرجعيت علمي و فناوري در سطح جهاني باشد و براي اين منظور نياز به پروژه‌هاي پژوهشي جدي و تيم‌هاي تخصصي است.
زاهدي افزود که اين فرآيند نيازمند زمان و تلاش گسترده‌اي است و ممکن است سال‌ها طول بکشد تا به نتايج مطلوب دست يابيم.
وزیر اسبق علوم، در ادامه صحبت‌های خود به ضرورت داشتن یک نظام نظارت و ارزیابی قوی در حوزه حکمرانی علم و فناوری اشاره کردو افزود: یکی از مشکلات فعلی، عدم اجرای دقیق مصوبات و سیاست‌ها است.
زاهدی تصریح کرد: به عنوان مثال، مصوبه "مهندسی فرهنگی" که از سال‌ها پیش در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده، تاکنون به درستی اجرایی نشده است. زاهدی معتقد است که بدون یک نظام ارزیابی دقیق و برخورد با کسانی که وظایف خود را انجام نمی‌دهند، امکان تحقق چشم‌اندازها و راهبردهای تعیین‌شده وجود ندارد.
زاهدی همچنین به اهمیت رصد تحولات جهانی در حوزه علم و فناوری اشاره کرد و بیان کرد که دنیا به سرعت به سمت صنایع نسل چهارم و پنجم حرکت می‌کند، در حالی که ایران هنوز در نسل‌های قبلی باقی مانده است.
او تأکید کرد که برای پیشرفت و رقابت در سطح جهانی، نیاز است که دانشگاه‌ها و صنعت کشور به سرعت به سمت نسل‌های جدید حرکت کنند و از شعارزدگی پرهیز کنند.
وی همچنین بر نقش مهم فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی در زندگی دانشگاهی، فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تأکید کرد و افزود که آینده‌نگری و طراحی سناریوهای مختلف برای تطبیق با تحولات جهانی ضروری است.
زاهدی بیان کرد: اگر لازم باشد، باید به سرعت تغییرات لازم را در مسیر
حرکت علم و فناوری کشور اعمال کنیم تا بتوانیم به چشم‌اندازهای تعیین‌شده دست یابیم.
در بخش دیگری از سخنان خود، زاهدی به موضوع جذب و ارتقای اعضای هیئت علمی اشاره و بیان کرد: سیستم فعلی نیاز به بازنگری دارد.
او تأکید کرد: در جذب هیئت علمی، علاوه بر مقالات و دستاوردهای علمی، باید به خلاقیت، نوآوری و توانایی شاگردپروری افراد نیز توجه شود.
زاهدی همچنین بر اهمیت آشنایی و باور اعضای هیئت علمی به حکمرانی دینی تأکید کرد و بیان کرد که این موضوع باید در فرایند جذب و ارتقای آن‌ها لحاظ شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و صنعتی پیشرفته کرمان پیشنهاد کرد: روند ارتقای اعضای هیئت علمی نیز نیاز به تغییر دارد و باید بر اساس معیارهای جدیدی مانند توانایی نوآوری و مشارکت در حکمرانی دینی در حوزه علم و فناوری ارزیابی شود. این تغییرات برای رسیدن به دانشگاههای نسل چهارم و پنجم ضروری است و سیستم فعلی باید با یک نگاه جدید و مدرن به این موضوع پرداخته شود.
زاهدی در ادامه سخنان خود، به نقد سیستم فعلی استخدام و ارتقای اعضای هیئت علمی در دانشگاههای کشور پرداخت وبیان کرد: این سیستم نیازمند یک بازنگری جدی است.
او بیان کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا، اعضای هیئت علمی بعد از رسمی شدن به هیچ وجه نمی‌توانند از دغدغه‌ها و مسئولیت‌های خود غافل شوند، اما در ایران، وقتی کسی رسمی قطعی می‌شود، به‌راحتی به وضعیت خود قانع می‌شود و دیگر تلاشی برای نوآوری و پیشرفت نمی‌کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و صنعتی پیشرفته کرمان بیان کرد: این نوع سیستم، موجب رکود علمی و فناوری در کشور شده و تأثیر منفی بر نوآوری داشته است.
زاهدی اشاره کرد: ما در سطح جهانی جایگاه خوبی در نوآوری نداریم و علت اصلی آن را در سیستم ارتقای فعلی می‌داند که تنها به نوشتن مقالات علمی اهمیت می‌دهد، بدون توجه به اینکه آیا فرد توانسته در حوزه فناوری یا علوم انسانی تحولی ایجاد کند یا خیر.
او تأکید کرد: نوآوری و خلاقیت نباید فقط به رشته‌های فنی و مهندسی محدود شود؛ بلکه در حوزه‌های علوم انسانی نیز می‌تواند تأثیرات اجتماعی و فرهنگی عمیقی داشته باشد، مانند ایجاد تحول در فرهنگ قانون‌مداری یا مقابله با تحریف تاریخ.
عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی و صنعتی پیشرفته کرمان بر لزوم تغییر این سیستم تأکید کرد و گفت: هیچ چاره‌ای جز این نیست.
او همچنین به اهمیت ارتباطات خارج از دانشگاه و شاگردپروری عملی اشاره و بیان کرد: برای ارتقای اعضای هیئت علمی، باید میزان ارتباطات آن‌ها با خارج از دانشگاه و تأثیرات آن‌ها بر تربیت و اخلاق‌مداری دانشجویان نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.
وزیر اسبق علوم بر ضرورت ترویج عرق ملی و دینی در میان دانشجویان تأکید کرد و این موضوع را یکی از مسئولیت‌های اساسی اعضای هیئت علمی دانست.
