به گزارش سرویس خبری بسیج جامعه زنان خبرگزاری بسیج-دوران پس از انقلاب با رشد و تعالی در همه عرصهها همراه بود و یکی از مهمترین این عرصهها حوزه زنان بود. فضای نامناسب و محیطهای غیراسلامی دوران قبل از انقلاب به گونهای بود که بسیاری از خانوادهها، حتی روشنفکرترین اقشار جامعه تمایلی نداشتند دخترانشان را به دانشگاه یا حتی دبیرستان بفرستند چراکه محیطهای آموزشی برای زنان و دختران محیط امنی به شمار نمیرفت. این مسئله در خصوص محیطهای کاری و حتی محیطهای فرهنگی- هنری هم صدق میکرد. به این معنا که محیط ناسالم سینما و تلویزیون مانع از حضور زنان در عرصههای هنری میشد و زنانی هم که در این حوزه فعالیت داشتند، تحت فشارهای گوناگون بودند. نخستین دستاورد انقلاب برای تمام اقشار و گروههای اجتماعی و به ویژه زنان برقراری امنیت در سایه اجرای احکام شرع و قانون بود؛ دستاوردی که به خانوادهها اطمینان میداد میتوانند با خیال راحت دختران خود را به محیطهای آموزشی بفرستند و در خلال رشد سواد و آگاهیهای بانوان، حضور اجتماعی آنان در عرصههای گوناگون شکل جدیتری به خود گرفت و زنان توانستند به برکت انقلاب و تفکر انقلابی در عرصههای گوناگون بدرخشند و نقشآفرینی کنند و این درخشش تا به امروز ادامه دارد.
دیدار رهبر معظم انقلاب با اقشار مختلف بانوان محورهای گوناگونی داشت که هر یک نیازمند تبیین و واکاوی موشکافانه و چراغ راهی برای آینده پیش رو است. یکی از بخشهای فرمایشات رهبری درباره خدمات انقلاب اسلامی به زنان بود؛ موضوعی که میتواند دستاوردهای انقلاب را در این حوزه به تصویر بکشد و یکی از مصادیق طلبکاری ما در حوزه زنان و خانواده از غرب محسوب میشود.
بازخوانی خدمات انقلاب به زنان در کلام رهبری
حضرت آیتالله خامنهای در خصوص خدمت جمهوری اسلامی به زنان و بیان این خدمات و جلوگیری از نادیده انگاشتن آنها فرمودند: «در دوره پیش از انقلاب، زنان فرزانه، فهمیده، دانشمند، تحصیلکرده، اهل تحقیق و صاحب پژوهش در زمینههای مختلف، انگشتشمار بودند، این همه استاد دانشگاه زن، این همه پزشک متخصص و فوقتخصص زن، این همه دانشمند محقق در بخشهای مختلف- اینکه میگویم بخشهای مختلف واقعاً جاهایی است که خودم رفتهام، دیدهام، بازدید کردهام- دانشهای پیشرفته، فناوریهای پیشرفته، زنان دانشمند، زنان فرهیخته آنجا مشغول کار هستند. این در پیش از انقلاب سابقه نداشت، این کاری است که انقلاب کرد. این همه دانشجوی دختر که در بعضی از سالها شما میبینید، دانشجوهای دختر در آمارها بیشتر از دانشجوهای پسرند. [این]خیلی معنی دارد، این همه میل به تحصیل علم.» مقام معظم رهبری با اشاره به عرصههای گوناگون فعالیت و درخشش زنان تأکید کردند: «در میدانهای ورزشی، شما ببینید، دخترهای ما میروند در میدانهای ورزشی، قهرمان میشوند، طلا میگیرند با حجاب اسلامی، کدام تبلیغ برای حجاب بهتر از این است؟ تعدادی از این خانمها آمدند آن طلاهایشان را به بنده اهدا کردند. من البته برمیگردانم به خودشان که نگه دارند، اما واقعاً من افتخار میکنم به این جور خانمها. در یک میدان بینالمللی که میلیونها انسان از پشت دوربینها دارند میبینند، این دختر ایرانی میرود آنجا، مدال طلا را میگیرد، پرچم کشورش را بالا میبرد و آن وقت با حجاب ایستاده، تبلیغی برای حجاب بهتر از این، بیشتر از این؟ در بخشهای مختلف، در المپیادهای علمی، در جاهای مختلف، همه جا خانمها پیشرفت کردهاند، یعنی واقعاً این جوری است.» طبق تأکید رهبر معظم انقلاب وجود این همه زن فهمیده، فرزانه، دانشمند، محقق، صاحبنظر، نویسنده موضوعی حائز اهمیت است.
اما ببینیم در آینه آمار و ارقام اوضاع چگونه است.
رشد ۵۶درصدی تعداد دانشجویان دختر
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ تا پایان سال۱۴۰۰ در حوزه آموزشی سهم زنان در عضویت هیئت علمی دانشگاهها ۳۳/۳درصد و در دانشگاههای علوم پزشکی ۳۴درصد افزایش داشته است. همچنین تعداد دانشجویان دختر در دانشگاههای کشور ۵۶درصد رشد داشته است. همچنین پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیسوادی زنان و دختران با نسبت ۹۹/۳درصد ریشهکن شده و نسبت دانشآموزان دختر به پسر ۲۸درصد رشد داشته است.
بر اساس این گزارش، پس از انقلاب اسلامی تا سال۱۴۰۰ بیش از ۹ هزارو ۵۰۰ مؤلف زن و ۸۴۰ ناشر زن در کشور فعالیت داشتهاند.
پس از انقلاب اسلامی در حوزه بهداشت نیز بیش از ۹۵درصد زایمانها توسط متخصصان زنان و زایمان انجام شده است. همچنین به ازای هر ۱۰۰هزار زن در کشور ۶۰ماما و ۲/۸متخصص زنان زایمان در کشور فعالیت داشته است.
کاهش نرخ مرگومیر کودکان و نوزادان بعد از انقلاب
همچنین اجرای شبکه پوشش همگانی سلامت برای ۱۰۰درصد شهرنشینان و ۹۹درصد روستاییان و عشایر و کسب رتبه دهم در جهان از نظر کمترین میزان مرگ از دهانه رحم، کاهش نرخ مرگ و میر کودکان زیر پنج سال به ۱۴/۲درصد در هر ۱۰۰هزار تولد و کاهش نرخ مرگومیر نوزادان به ۸/۲درصد در هر ۱۰۰هزار تولد از دستاوردها و پیشرفتهای زنان پس از انقلاب اسلامی تا سال۱۴۰۰ است.
در حوزه اشتغال و کارآفرینی، ۴ هزارو ۲۰۰ صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی با تخصیص هزارو ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار دولتی فعالیت کرده است. همچنین ۲ هزارو ۳۹۰ زن به عنوان عضو هیئت مدیره شرکتهای دانشبنیان فعالیت میکنند.
کاهش نرخ بیکاری زنان به ۱۳/۷درصد
پوشش بیمه تأمین اجتماعی برای زنان سرپرست خانوار، کاهش نرخ بیکاری زنان به ۱۳/۷درصد، کارفرمایان زن ۱/۲درصد زنان شاغل، توسعه کسب و کار پایدار، افزایش دسترسی زنان به منابع طبیعی و اجرای طرح ملی توانافزایی اشتغال با محور زنان روستایی و عشایر سایر دستاوردهای زنان پس از انقلاب در حوزه اشتغال و کارآفرینی است.
بر اساس این گزارش، در حوزه ورزش ۱۶ هزارو۱۱۱ باشگاه ورزشی برای زنان در کشور فعالیت دارد. همچنین ۳ هزارو۳۰۲ مدال در رویدادهای اخیر جهانی توسط ورزشکاران زن کسب شده است.
پس از انقلاب اسلامی ۷۰زن رئیس هیئت ورزشی در سطح استانها و ۵۱زن رئیس و نایب رئیس فدراسیونهای ورزشی بودهاند. همچنین ۸۸ هزارو۳۶۶ نفر داور زن در مسابقات ملی و بینالمللی فعالیت داشتهاند و زنان ایرانی در ۹۷کرسی بینالمللی در فدراسیونهای ورزشی جهان فعالیت داشتهاند.
در حوزه رسانه نرخ مشارکت زنان فعال در عرصه فناوری اطلاعات به ۳۱/۵درصد رسیده است و ۹۰۳زن فیلمساز در عرصه سینما و ۲ هزار زن متخصص در پشت صحنه سینما فعالیت داشتهاند.
در ادامه ۱۱۴جایزه ملی و ۱۲۸جایزه بینالمللی توسط فیلمسازان زن در جشنوارههای مطرح کسب شده و زنان در ۴۵جشنواره مطرح بینالمللی به عنوان رئیس هیئت داوران حضور داشتهاند.
رشد ۲۲۷درصدی زنان داوطلب نمایندگی مجلس در دوره یازدهم
در عرصه قدرت و تصمیمگیری ۲۵/۲درصد از مدیران دولتی کشور در همه سطوح عالی، میانی و پایه مدیریت اجرایی، فعالیت هزارو۱۲۱ زن قاضی در کشور، رشد ۲۲۷درصدی زنان داوطلب نمایندگی مجلس در دوره یازدهم، کسب ۱۱۱کرسی مجلس شورای اسلامی توسط زنان در ۱۱دوره، ارتقای میزان مشارکت زنان در مجلس به ۵/۵۹درصد و حضور ۱۶/۵ برابری زنان نماینده مجلس شورای اسلامی از دور اول از دستاوردهای زنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا سال۱۴۰۰ است.
پیشرفت زنان در حوزه محیط زیست و تصدی پستهای سازمانی آن
پس از پیروزی انقلاب اسلامی زنان در حوزه محیط زیست اقلیم و بحرانها نیز پیشرفتهای چشمگیری داشتهاند.
در این حوزه چهار دوره تصدی ریاست سازمان محیط زیست توسط زنان، اجرای طرح ملی ترویج و فرهنگسازی تولید و مصرف محصول استاندارد برای زنان روستایی و عشایری، ایجاد ۲۰ هزارو۱۶۶سرپناه امن و مناسب برای اسکان موقت زنان در مناطق بحرانی در زمان زلزله۱۴۰۰، تخصیص یکچهارم از پستهای مدیریت کلان محیط زیست، تأمین نیازهای اولیه و ایجاد ۲۱ هزارو۱۴سرپناه امن و مناسب برای اسکان موقت زنان در بحران سیل۱۴۰۰، تأمین نیاز اولیه برای ۱۱۷ هزارو ۷۲ زن در مناطق درگیر بحران سیل در سال۱۴۰۰ از اقدامات مؤثر پس از پیروزی انقلاب اسلامی است. همچنین ۴۰درصد تصدی معاونان سازمان محیط زیست برای زنان بوده است.
تأمین نیاز اولیه برای ۲۰ هزارو۹۱۲زن در مناطق زلزلهزده در سال۱۴۰۰ و پرداخت کمکهزینه معیشت به تعداد ۲۹۹ هزارو۱۲۰ زن آسیبدیده در بحرانهای اقلیمی سایر اقدامات مهم در حوزه زنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است.
زهرا چیذری