امام جواد(ع) دستگیر محرومان و فقرا بود

به گزارش خبرگزاری بسیج از اهواز، به مناسبت شهادت امام جواد(ع) گفت‌وگویی با حجت الاسلام محمد انصاری ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

بسیج : در خصوص ولادت و سیره زندگانی امام جواد(ع) مطالبی را بیان بفرمایید؟

انصاری‌: امام جواد(ع) جوان‌ترین امام شیعه بود که ولادت حضرت در سال ۱۹۵ هجری قمری و شهادت ایشان در سال ۲۲۰ اتفاق افتاد و عمر امامت ایشان ۲۵ سال بیشتر نبوده لذا امام جواد(ع) جوان‌ترین ائمه هم محسوب می‌شدند. فضائل بسیار زیادی در خصوص حضرت جوادالائمه نقل شده که تأمل در نام امام خود گویای بخشی از فضائل حضرت است. به این جهت به حضرت جواد می‌گفتند که بسیار بخشنده بود و این لقب نشان دهنده این است که جود و کرم و سخاوت ایشان زبانزد بوده و در داستان‌های زیادی نسبت به این قضیه اشاره شده است.

بسیج : چرا به حضرت جوادالائمه(ع) باب الحوائج می‌گفتند؟

انصاری: ما در این خصوص روایتی نداریم که چرا به حضرت جوادالائمه(ع) باب الحوائج گفته شده است اما به شکل مجرب و متواتر بین علما و شیعیان این مسئله مرسوم شده است که معمولاً ایشان حوائج مردم را سریعاً اجابت می‌کرد و از گره‌گشایی‌های زیادی برخوردار بود و از مردم و شیعیان چه در زمان حیات مادی و چه بعد از شهادتشان دستگیری‌های زیادی می‌کردند و به شکل منقول و قطعی و به وفور از علمای ما نقل شده که توسل به امام جواد خاصه در تنگی معیشت و سختی رزق و روزی بسیار موثر است.

ما همه اهل بیت(ع) را باب الحوائج می‌دانیم اما به دلیل نقل داستان‌های زیادی از گره‌گشایی امام جواد(ع) به ایشان باب الحوائج گفته می‌شد و برای همه این مسئله ملموس است.

بسیج: امام رضا(ع) در روایتی خطاب به امام جواد فرمودند: «این همان مولودی است که در اسلام با برکت تر از او زاده نشده است» منظور امام از این روایت چیست؟

انصاری: این روایت نشان دهنده این است که حضرت منشأ خیر و برکت است. اهل بیت(ع) همه منشأ خیر و برکت هستند ولی چرا این حضرت به مولود با برکت یادشده به خاطر این است که از ایشان در سن کم و در کمترین زمان ممکن خیراتی سر زده که این نسبت به بقیه اهل بیت در واقع مقداری خاص‌تر و منحصر به فردتر است. لذا به این خاطر است که از ایشان به مولود با برکت تعبیر و یادشده است.

بسیج: یکی از مسائلی که در عصر امام جواد(ع) مطرح شد این بود که آیا ممکن است کسی پیش از بلوغ به مقام امامت برسد؟ لطفا در این خصوص توضیح بفرمایید.

انصاری: یک چالشی در زمان حیات با برکت حضرت جواد(ع) وجود داشت و آن هم این بود که حضرت در سنین کم به امامت رسید و شیعیان خاص او را به امامت پذیرفتند و چون سن آغاز امامت ایشان هشت سال بیشتر نبود این منشاء بسیاری از شک و شبهات برای جامعه شیعه و مسلمانان آن وقت شد و بعضی ها این امامت را نپذیرفتند و می‌گفتند که چگونه می‌شود که شخصی در سن هشت سالگی به امامت برسد لذا این یک امتحانی شد و بسیاری در این مسئله لغزش و بسیاری در این امتحان مردود شدند.

آیات قرآن دلالت دارد بر اینکه کوچکتر از امام از لحاظ سنی و کم سن و سال‌تر از حضرت در میان انبیا داشتیم که به مقام نبوت برسند و این را نسبت به حضرت یحیی داریم که خداوند متعال در قرآن کریم سوره مریم آیه 12 می‌فرمایید: « یَا یَحْیَىٰ خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّةٍ ۖ وَآتَیْنَاهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا» خداوند حکم نبوت را را در زمان کودکی به حضرت یحیی عطا کرد. و از آن کم سن و سال‌تر حضرت عیسی است. موقعی که به دنیا آمد در گهواره بود که لب به سخن گشود و با مردم سخن گفت و خودش را پیامبر خدا معرفی کرد. «قالَ إِنِّی عَبْدُ اللَّهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیًّا» یک طفل تازه متولد شده از مادر پیامبر خدا می‌شود پس تعجبی ندارد که امام جواد در سن ۸ سالگی بخواهد به مقام مامت نائل شود.

نکته‌ای در رابطه با آغاز امامت حضرت جوادالائمه(ع) است که سبب لغزش و امتحان و ریزش‌ها در میان شیعیان شد. وقتی ضعف اعتقادی ایجاد بشود و شاکله‌های فکری و اعتقادی داخل یک جامعه خیلی خوب بسته نشود این چالش‌ها پیش می‌آید و متاسفانه شیعیان نیز در خصوص امامت امام جواد(ع) دچار تشکیک‌هایی شدند. بعضی‌ها به خاطر ضعف اعتقاداتشان و عده‌ای به خاطر نداشتن بنیان محکم اعتقادی دست به امتحان کردن ولی خدا زدند و او را مورد ابتلا و امتحان قرار دادند. از امام سوال می‌پرسیدند و حضرت را مورد سوال و در معرض بحث قرار می‌دادند با آن نیت که ببیند آیا امام است یا خیر و یا اینکه امام سخنی بگوید و بعدها ببینند که آیا آن سخن درست است.

بعضی‌ها نیز امروز هستند که به سخنان ولی فقیه که حجت خداست چنین نگاه باطل و غلطی دارند. مثلاً در مسائل سیاسی مقام معظم رهبری اظهار نظری دارند عده‌ای می‌گویند بگذارید امتحان و تجربه بکنیم که آیا درست است یا خیر. اگر شما اعتقاد جازم و راسخ به مکتب ولایت فقیه که مکتب رسول الله و اهل بیت است دارید نباید این حرف را بزنید. چرا عده‌ای در برجام به سخنان مقام معظم رهبری توجه نکردند و دم از مذاکره با آمریکا زدند در صورتی که رهبری فرمودند ما به آمریکا خوشبین نیستیم.

در مسائل اقتصادی کارهایی که رهبر انقلاب ترسیم می‌کنند یک عده‌ای می‌خواهند خلاف آن را انجام دهند. مثلاً حضرت آقا در خصوص اقتصاد مقاومتی بیاناتی داشتند ولی بعضی‌ها اقتصاد ما را به مذاکره با آمریکا گره زدند و اینقدر معطل کردند که خسارت به بار آوردند، چه کسی میخواهد اینها را جبران کند. هر وقت جامعه در مقام امتحان قرار بگیرد و سخن حجت خدا را باور نداشته باشد آن جامعه باید هزینه پرداخت کند و در جایی تنبیه می‌شود.

به تعبیر بنده در مسئله برجام یکی از سقوط‌هایی که دولت داشت این بود که سخنان مقام معظم رهبری را در بوته امتحان و آزمایش قرار دادند و این خلاف اعتقادات و باورهای ما است و خداوند از سر تقصیرات کسانی که این کار را کردند بگذرد.

این تعلل که هفت سال به طول کشید چیزی جز خسارت نبود. گفتند ما می‌خواستیم بفهمیم که آمریکا چگونه با ما معامله می‌کند و نتیجه آن را دیدید که گرانی دلار و این اقتصاد نابسامان نتیجه آن بود. نتیجه عملکرد عده‌ای سست عنصر و کم اعتقاد به مکتب ولایت فقیه که این خسارت را به جامعه و مردم تحمیل کردند.

بسیج: در خصوص فعالیت های اجتماعی و سیاسی امام توضیحاتی بیان بفرمایید.

انصاری: از جمله فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی امام جواد دست‌گیری از طبقه محروم و ضعیف و فرودست جامعه بود. بن‌العباس اگر بدتر از بنی امیه نبودند مثل بنی امیه شیعیان و علویان را تحت فشار قرار دادند و در این زمینه امام جواد(ع) سعی می‌کردند خودشان یا از طریق وکلایشان هر خدمتی که می‌توانستند برای گره‌گشایی از شیعیان انجام می‌دادند. در روایتی داریم که شخصی ازاهالی سیستان در موسم حج خدمت امام جواد(ع) رسید و در آنجا از بدهی‌های مالیاتی و سخت گیری‌های که حکومت بر آنها می‌کند شکوه کرد. آن شخص به امام گفت: حاکم ما در باطن جز معتقدین به شماست لذا از شما تقاضا داریم که یک نامه برای ایشان بنویسید و سفارش ما را به او بکنید.

امام نیز نامه‌ای نوشتند و از آن حاکم خواستند که اگر می‌تواند به آن برادر دینی کمک بکند و نیز در آخر نامه نوشتند : «هر عمل نیکویی بکنی از آن خود توست، به برادرت نیکی کن و بدان که خدا تک‌تک و ذره ذره اعمالت را خواهد پرسید». می‌گویند وقتی خبر نامه با آن فرماندار رسید آن شخص سراسیمه از شهر خارج شد و به استقبال آن فرد آمد و آن برادر دینی خود را مورد تفقد قرار داد و به وی گفت که بدهی مالیاتی را به تو بخشیدم و اگر کمکی میخواهی برایت انجام می‌دهم و یک حقوقی نیز برای او قرار دادم تا در زندگی دچار مشکل نشوی و بعد نامه حضرت را گرفت و او را به چشم خود گذاشت.

کسی که یک مسؤولیتی می‌گیرد باید با سخن حجت خدا و امام خودش یک چنین برخوردی داشته باشد. امروز چند توصیه از مقام معظم رهبری داریم که بر روی زمین مانده است. رهبری چقدر توصیه به دولتمردان داشتند، در همین مسئله برجام رهبری چه اندازه هشدار دادند و فرمودند: برجام اگر بخواهد پذیرفته شود باید از روز پذیرفته شدنش تمام تحریم‌ها لغو بشود اما این اتفاق نیفتاد و دولتمردان ما متاسفانه نتوانستند جامعه عمل به توصیه ها و فرامین رهبر انقلاب پوشانند.

از جمله فعالیت‌های امام جواد تعمیق مسائل اعتقادی و علمی با اثبات حقانیت امیرالمومنین علیه السلام بود. نقل شده که مناظرات زیادی در این خصوص برگزار می‌شد که این نیز برای امروز جامعه ما به ویژه استان خوزستان که افرادی در تلاشند با القای شبهات و سم پراکنی اعتقادات مردم را خدشه‌دار بکنند.

به عقیده من فعالیت‌های امام جواد یک الگو و یک سبک صحیح برخوردی با این گروه‌هایی است که سعی می‌کنند در اذهان عمومی و اعتقادات مردم شک ایجاد کنند. سبک مناظرات امام به این شکل بود که ایشان در مناظرات به کسی توهین نمی‌کردند و به هیچ عنوان سخنانی که باعث بی‌احترامی به اعتقادات طرف مقابل باشد بر زبان جاری نمی‌کردند و از آن وجه مشترک که در میان اهل سنت وجود داشت حسن استفاده را می‌کردند. مثلاً از قرآن که وجوه مشترک همه مذاهب بود استفاده میکردند و بعضی از فضائل ساختگی خلفا را نقد می‌کردند و یا با توجه به آیات قرآن بعضی از استشهادات تاریخی و اعتقادی اهل سنت را نسبت به خلافت امیرالمومنین بیان می‌کردند و شبهات را از طریق قرآن پاسخ می‌دادند.

از دیگر کارهای امام تربیت شاگردان ممتاز بود. در میان اصحاب حضرت میتوان به علی بن مهزیار اهوازی اشاره کرد که ولی نعمت ما در اهواز است و از شاگردان خاص و مخلص امام جواد(ع) بودند. به طوری که امام در نامه به علی بن مهزیار مرقوم داشتند که «اگر بگویم بهتر از تو ندیدم حرف اشتباهی را بر زبان جاری نکرده ام، من تو را بارها آزمودم و بهتر از تو نیافتم». یک چنین فردی امروز افتخار ماست و اهواز همچون گوهری او را در دل خود جا داده است و الطاف و برکاتش شامل حال ما است.

دستگاه بن العباس نسبت به امام جواد و علویان کینه خاصی داشتند. به خاطر فضایل اخلاقی و علوم حضرت کم‌کم ایشان مورد توجه و محبت‌های جامعه آن روز قرار گرفت و فعالیت‌های گسترده امام جواد باعث شد که ایشان به چهره درخشان در آن روز تبدیل شد. لذا معتصم عباسی در اولین سال که به خلافت رسید حضرت را احضار و به شهادت رساندند.

انتهای پیام/