ضرورت ثبت ملی شبیه‌خوانی بیت‌چریم شوش برای حفظ میراث فرهنگی خوزستان

به گزارش خبرگزاری بسیج خوزستان، یک فعال و دوستدار میراث فرهنگی خوزستان با تاکید بر اهمیت حفظ آیین‌های بومی و میراث ناملموس مردم این استان، خواستار ثبت ملی یکی از کهن‌ترین شبیه‌خوانی‌های خوزستان شد.

قاسم آل‌کثیر اظهار کرد: شبیه‌خوانی سنتی شهر حُر، که با نام قدیمی بیت‌چریم شناخته می‌شود، از کهن‌ترین مجالس تعزیه‌خوانی در خوزستان است که قدمت آن به بیش از ۲ قرن و نیم می‌رسد.

وی افزود: این آیین، صرفاً یک مجلس تعزیه نیست و بخشی از هویت آیینی، دینی و فرهنگی مردم این منطقه به حساب می‌آید.

این‌دوستدار میراث فرهنگی توضیح داد: در بیت‌چریم، شبیه‌خوانی با سبک و سیاقی خاص، مبتنی بر روایت‌های محلی و اجراهای نسل‌به‌نسل منتقل‌شده برگزار می‌شود. این مراسم، حافظه تاریخی مردم را شکل داده و نقش مهمی در پیوند میان نسل‌ها ایفا کرده است.

وی با اشاره به اهمیت ثبت این آیین در فهرست آثار ملی گفت: ثبت ملی این شبیه‌خوانی یک ضرورت فرهنگی و اجتماعی است. اگر نهادهای مسئول در حوزه میراث فرهنگی برای صیانت از چنین آیین‌هایی اقدام نکنند، ما شاهد گسست در انتقال سنت‌ها و فراموشی تدریجی هویت فرهنگی خود خواهیم بود.

آل‌کثیر همچنین ثبت این آیین را گامی مهم در تقویت هویت شهری و آیینی منطقه دانست و افزود: امروز شهرهایی مثلِ شهر حُر برای دیده شدن، نیاز به ابزارهایی دارند که جایگاه فرهنگی‌شان را به رسمیت بشناسد. ثبت ملی این آیین می‌تواند جایگاه شهر حُر را در نقشه فرهنگی و میراثی ایران تثبیت کند.

وی از مسئولان خواست که با همکاری جامعه محلی، روند ثبت ملی این آیین را تسریع کنند و گفت: از اداره‌کل میراث فرهنگی خوزستان، پژوهشکده مردم‌شناسی میراث فرهنگی و سایر نهادهای مرتبط می‌خواهیم که با نگاه حمایتی و جدی، پرونده ثبت شبیه‌خوانی بیت‌چریم را پیگیری کنند.

این دوستدار میراث فرهنگی یادآور شد: این آیین تنها متعلق به یک شهر یا قوم نیست؛ این میراثی است برای تمام مردم کشور که اتفاقاً پس از ثبت ملی، قابلیت ثبت جهانی را نیز دارد.

براساس این گزارش بزرگ‌ترین تعزیه و شبیه‌خوانی عربی کشور در بیت چریم (شهر حر) در استان خوزستان شکل گرفته است. این مراسم شبیه واقعه کربلا و عزاداری امام حسین (ع) در این منطقه ریشه تاریخی و پیشینه‌ای بیش از ۲۰۰ سال دارد.

بیت چریم در شمال شرق شوش و در حاشیه رودخانه دز قرار دارد. از آنجایی که اهالی آن عرب هستند، مراسم تعزیه را نیز به زبان عربی اجرا می‌کنند.