به دنبال ترویج تفکر بسیجی در بخش عمران هستیم/ عضویت 56 هزار مهندس در سازمان بسیج مهندسین عمران/ نظام آموزشی کشور جایگاهی برای معماری ایرانی اسلامی در نظر نگرفته است

تخصصی شدن اقشار بسیج و ورود نخبگان بسیجی به عرصه های تخصصی گوشه ای از طرح اعتلای بسیج بود که چند سالی است توسط سازمان بسیج مستضعفین دنبال می شود؛ در این میان سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری یکی از اقشار نوپا و البته تخصصی بسیج است که با هدف نقش آفرینی بیشتر بسیجیان در عرصه های عمران و معماری کشور و ارایه کار جهادی در این بخش تأسیس شده است. به بهانه آشنا شدن با فعالیت های این سازمان، خبرنگار بسیج گفتگویی با مهندس محمود ایلخان مسئول سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری کشور داشته است که مشروح این گفتگو در ادامه آمده است.

خبرگزاری بسیج: لطفا با ترسیم شمایی از سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری، بفرمایید که شما چه اهداف و برنامه هایی را دنبال می کنید؟

مهندس ایلخان: سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری یکی از اقشار تخصصی بسیج است که با هدف جذب و سازماندهی مهندسین مرتبط با بخش های عمران، شهرسازی، معماری و دیگر رشته های مرتبط در حال فعالیت است؛ بخشی از فعالیت های مهم بسیج مهندسین عمران و معماری در قالب کارگروه های تخصصی تعریف شده است و مهندسین بسیجی ما در این کارگروه ها اهداف مختلفی را دنبال می کنند.

فعالیات گروه های تخصصی، هیأت های اندیشه ورز تخصصی و برنامه های جهادی، بازدید های علمی و تخصصی از پروژه ها از دیگر برنامه های سازمان بسیج مهندسین عمران است، همچنین ما در طول سال برگزاری کارگاه های تخصصی را نیز در برنامه هایمان داریم و بر همین اساس در سال جاری تاکنون حدود ۹۰۰ کارگاه آموزشی برای مهندسین بسیجی برگزار کرده ایم. در کنار این ها، برنامه های مناسبتی نیز همانند دیگر اقشار بسیج در طول سال داریم.

خبرگزاری بسیج: فعالیت کارگروه‌های بسیج مهندسین عمران به چه صورت است و چه اهدافی را دنبال می کنند؟

مهندس ایلخان: در بحث کارگروه های تخصصی ما ۶ گروه تخصصی تعریف کردیم که عبارتند از معماری و شهرسازی، مدیریت شهری، آب و محیط زیست، حمل و نقل، مسکن و نظام مهندسی و صنفی که ما اعلام کردیم هر مهندس بسیجی در سراسر کشور باید به عضویت یکی از این کارگروه ها دربیاید. در واقع حلقه های صالحین که یک طرح همگانی میان اقشار مختلف بسیج است را ما در سازمان بسیج مهندسین عمران به این شکل اجرا کرده ایم. مهندسین بسیجی در گروه های ۱۵ الی ۲۰ نفره بر اساس دانش، علاقه، مهارت علمی و میزان تجربه سازماندهی شده و به فکر کردن، مطالعه، تحقیق و پژوهش و بحث و بررسی در مورد مسائل پیرامون حوزه عمران، معماری و شهرسازی می پردازند که یکی از اصلی ترین اهدف فعالیت این کارگروه ها عارضه یابی و بعد مطالبه گری در زمینه های مرتبط با فعالیتشان است.

الزاما همه این کارگروه ها در یک شهر تشکیل نمی شود بلکه با توجه به ظرفیتی که مهندسین بسیجی آن شهر دارند، کارگروه ها تشکیل می شوند، ممکن است یک شهری در حوزه حمل و نقل پتانسیل ایجاد کارگروه را نداشته باشد اما در دیگر کارگروه ها ظرفیت خوبی داشته باشد، با این وجود تقریبا در همه استان های کشور این ۶ کارگروه را داریم و مشغول فعالیت هستند.

خبرگزاری بسیج: ظاهرا بسیج مهندسین عمران در قالب اردوهای جهادی فعالیت هایی دارد، این اردوها به چه شکل برگزار می شوند؟

مهندس ایلخان: مهندسین بسیجی به عنوان فرد ناظر بر فعالیت های عمرانی دیگر گروه ها جهادی در مناطق محروم حضور می یابند یا به عنوان یک گروه تخصصی به روستایی اعزام می شوند و معضلات و چالش های عمرانی آن محل را شناسایی می کنند.

خبرگزاری بسیج: تمایز نگاه بسیج و غیر بسیج در مقوله عمران و معماری چیست؟

مهندس ایلخان: بسیج مهندسین عمران یک نهاد اجرایی و پیمانکاری نیست که بگوییم مهندسان ما فلان پروژه را در دست می گیرند و انجام می دهند، البته ما کمک می کنیم به این حوزه ها برای مثال امکان دارد وزارت راه و شهرسازی اعلام کند که برای پروژه ای به تعدادی مهندس نیاز دارم و ما فورا بر اساس نوع عملیات پروژه مهندسین خبره خود را به وزارتخانه معرفی می کنیم؛ در زلزله سرپل ذهاب ما این توفیق را داشتیم که در روز اول به همراه تیم اعزامی از ستاد بسیج در منطقه حضور پیدا کنیم و بلافاصله مهندسین بسیجی که در منطقه بودند را برای ارزیابی خسارات وارده به ساختمان ها سازماندهی کردیم. پس از آن مهندسین بسیجی در کنار دیگر بسیجیان در مناطق زلزله زده مشغول ساخت و بازسازی منازل مسکونی شدند. اینها خدماتی است که بسیج مهندسین عمران ارائه می کند.

خط و مشی اصلی سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری ایجاد و ترویج تفکر بسیجی در حوزه های عمران، معماری و شهرسازی است. در واقع ما به دنبال این هستیم که این تفکر را در جامعه مهندسین به یک فرهنگ تبدیل کنیم. بر اساس این تفکر یک مهندس بسیجی با یک نگاه جهادی و با یک آرمان گرایی و حفظ اصول و ارزش های انقلاب اسلامی وارد صحنه می شود، این حضور متفاوت است، یعنی مهندس بسیجی کار را با کیفیت بالا و با قیمت ارزان و سریع انجام می دهد که این به معنای جهادی عمل کردن است. اگر این فرهنگ تبیین شود ما وظیفه خود را به خوبی انجام داده ایم.

خبرگزاری بسیج: پایگاه های شما به چه شکل است و چه تعداد مهندس عمران را در بسیج سازماندهی کرده اید؟

مهندس ایلخان: سازمان بسیج مهندسین عمران و شهرسازی در سراسر کشور حدود ۵۶ هزار عضو دارد که همگی دارای مدرک مهندسی عمران و معماری هستند. ما در هر استانی یک مرکز داریم که به عنوان مرکز بسیج مهندسین عمران و معماری آن استان مشغول است و زیرمجموعه سازمان کشوری هستند، در کنار اینها مرکز بسیج وزارت راه و شهرسازی نیز زیر مجموعه سازمان بسیج مهندسین عمران است و تأکید ما بر این است که این پایگاه ها بیشتر به مسائل و حوزه های تخصصی وارد شوند و بیش از حد درگیر برنامه های عمومی نشوند.

خبرگزاری بسیج: وضعیت معماری ایرانی- اسلامی را چطور ارزیابی می کنید؟

مهندس ایلخان: متأسفانه معماری ایرانی اسلامی در کشور و خصوصا کلان شهرها بسیار کمرنگ شده است، در کارگروه معماری اسلامی سازمان به چرایی پدید آمدن این وضعیت در معماری کشورمان می پردازیم و اینکه برای اصلاح این رویه چه باید بکنیم. ما در این حوزه یک چالش جدی در بحث آموزش داریم، در واقع جایگاهی برای معماری ایرانی اسلامی در نظام دانشگاهی ما در نظر گرفته نشده است؛ ممکن است در برخی دانشگاه ها در حد یک الی دو واحد درسی را به معماری ایرانی اختصاص بدهند اما فضای حاکم بر دانشکده های معماری ما مروج معماری ایرانی اسلامی نیست.

متأسفانه وقتی یک دانشجو یا حتی یک دانشجوی مومن و مذهبی به این دانشکده ها وارد می شود در زمان فارغ التحصیلی فردی نیست که در مبانی معماری ایرانی و اسلامی دانسته علمی و یا حتی دغدغه این نوع معماری را داشته باشد.

ما متون و نظریه های قابل توجه مدون دانشگاهی در عرصه معماری ایرانی و اسلامی نداریم، البته برخی نهادها برای تدوین چنین متونی در حال فعالیت هستند اما نظام آموزشی ما به این مسئله بها نداده است؛ امروز وزارت علوم باید در این زمینه هزینه کند و نظریه های خوب و کارآمد را شناسایی، جمع آوری کند و این نظریه ها به کتب مختلف تبدیل شوند و در دانشگاه ها تدریس شوند.

خبرگزاری بسیج: شما برای ترویج معماری ایرانی اسلامی در شهرها چه برنامه ای دارید؟

مهندس ایلخان: مهندسین بسیجی در کارگروه معماری سازمان در حال کار روی این موضوع هستند اما هنوز به نظریه نرسیده ایم؛ یک کارگروه هم در موسسه ژرفا بر مسئله معماری متمرکز شده و این دو کارگروه را یکی کردیم که موازی کاری انجام نشود. بر همین اساس حدود یک سال است که سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری و موسسه ژرفا یک کار مشترک را انجام می دهند برای اینکه نظریه های پیرامون معماری ایرانی اسلامی را جمع آوری کرده و منابع علمی قابل توجهی را در این حوزه آماده کنیم. این کارگروه ها قطعا به محصول خوبی خواهند رسید اما دست یابی به این هدف زمانبر است؛ در این راه حمایت جدی دستگاه مربوطه که وزارت علوم است را به شدت نیازمندیم.

بسیج مهندسین عمران و معماری در این زمینه میان تمام مجموعه های مردمی و سازمانی که پیرامون ترویج معماری اسلامی فعالیت می کنند همچون بنیاد معماری انقلاب اسلامی، بخش معماری حوزه هنری و موسسه ژرفا، حلقه وصلی شده تا علاوه بر هم افزایی در این حوزه از موازی کاری و اتلاف وقت و انرژی جلوگیری کند.

خبرگزاری بسیج: شما دارای طرح ها و ایده های متعددی در حوزه های مختلف بخش عمران هستید، آیا دولت از این طرح ها و ایده ها استفاده کرده است؟

مهندس ایلخان: فرآیند عملکرد بسیج در بسیاری از حوزه های اجرایی رصد، بررسی، مسئله یابی و ارائه راه حل برای حل مشکلات و سپس مطالبه گری از دستگاه های اجرایی است؛ اگر آن مسئول مربوطه به دنبال بهتر شدن شرایط و رشد و توسعه باشد قطعا از این راه حل ها استقبال می کند. امکان دارد یک مسئولی توجه نمی کند، مثل برخی مسئولین ما که به توصیه ها و فرامین رهبر معظم انقلاب در بخش اقتصادی توجه نمی کنند، مثل وزیر سابق مسکن و شهرسازی که افتخارش این است که حتی یک مسکن مهر هم افتتاح نکرده است! این در حالی بود که این فرد مدعی پیاده سازی طرحی با عنوان مسکن اجتماعی بود که در عمل هیچ چیزی از این طرح ندیدیم. البته در اغلب استان ها که مهندسین ما ایده ها و طرح های خوبی را ارائه کرده اند با استقبال مسئولین محلی مواجه بوده اند.

خبرگزاری بسیج: علت این بی توجهی به ظرفیت بسیج چیست؟

مهندس ایلخان: برخی هنوز بسیج را نمی شناسند و تا می گوییم بسیج، یک پایگاه محلی و ایست و بازرسی و اقدامات امنیتی را متصور می شوند، این دید حتی در بسیاری از مدیران دستگاه های مختلف هم وجود دارد به گونه ای که وقتی می گوییم اقشار تخصصی بسیج با چنین گستره ای در حال فعالیت هستند، تعجب می کنند و شگرف زده می شوند. ما امروز ۵۶ هزار مهندس عمران بسیجی در کشور داریم اگر تنها ۱۰ درصد این افراد پای کار باشند، حدودا در هر استان ۱۵۰ مهندس و متخصص عمران و معماری داوطلب داریم که برای مردم آماده خدمت است. این یک ظرفیت بزرگ است که می تواند اتفاقات بسیار خوب و بزرگی را رقم بزند. دولت باید به این ظرفیت توجه کند و استفاده کنند.

متأسفانه دولت فعلی در استفاده از ظرفیت بسیج یکمقدار غفلت داشته است، البته اخیرا برخی دستگاه های دولتی مشارکت های خوبی را اخیر با بسیج شروع کرده اند اما اگر از همان ابتدای کار دولت یازدهم به این ظرفیت پویا توجه می شد شاهد گشایش های بسیاری در امور مختلف کشور می بودیم؛ در تمام دنیا دولت ها تلاش می کنند تا مردم را با خود همراه کنند، اما دولت ما در این موضوع غفلت کرده است چرا که بسیج به معنای مردم است. در دنیا هیچ انجیویی به گستردگی بسیج نداریم، اگر دولت هوشمند باشد از این ظرفیت گسترده استفاده می کند اما نه تنها در این حوزه ضعیف عمل کرد بلکه با گفتمانی که دولتمردان ما طی ۵ سال اخیر داشته اند به این ظرفیت آسیب وارد کرد.

خبرگزاری بسیج: عملکرد دولت در امدادرسانی به مردم و بازسازی منازل مسکونی در مناطق زلزله زده کرمانشاه را چگونه ارزیابی می کنید؟

مهندس ایلخان: در ماجرای زلزله کرمانشاه روند امدادرسانی و رسیدگی به وضعیت زلزله زدگان با سرعت بسیار پایینی انجام شد یکی از دلایل این موضوع عدم استفاده از ظرفیت بسیج از سوی دولت بود، دولت ما یک ساختارهایی دارد. ما معتقدیم دولت باید یکسری قابلیت ها داشته باشد که در هنگام بحران، از سازمان های امدادرسان مثل بسیج که آماده کمک هستند نهایت استفاده را ببرد اما دولت چنین قابلیتی را ندارد، در واقع ساختارهای دولتی ما چابک سازی نشده و متناسب با شرایط بحران نیستند تا جایی که سیل کمک های مردمی برای کمک به زلزله زدگان به یک بحران برای دولت تبدیل شده بود! از طرفی روند بررسی های بنیاد مسکن برای احداث منازل مسکونی با سرعت خیلی پایینی پیش می رفت و همین امر مردم را با مشکل مواجه کرده بود. با این حال یقینا اگر دولت می دانست که چگونه از بسیج در این زمینه ها استفاده کند قطعا مشکلات متعددی که در ماجرای زلزله سرپل ذهاب مواجه بودیم، روبرو نمی شدیم.

انتهای پیام