مرز مهران در قلب نقشه اربعین

به گزارش خبرگزاری بسیج ایلام،مرز بین‌المللی مهران بار دیگر در کانون توجه زائران اربعین حسینی قرار گرفته است و به گفته «سجاد رحمانی» مدیر حج و زیارت استان ایلام، تاکنون بیش از ۶۰ درصد از ثبت‌نام‌کنندگان در سامانه سماح این مرز را به‌ عنوان مسیر خروجی خود انتخاب کرده‌اند؛ آماری که روز گذشته اعلام شد و نشان‌ دهنده جایگاه بی‌بدیل مهران در میان دیگر گذرگاه‌های مرزی کشور است.

دلایل استقبال گسترده زائران از مرز مهران روشن است، نزدیکی به شهرهای مقدس، امنیت بالای مسیر در خاک عراق، دسترسی آسان از مرکز و جنوب کشور و همچنین تجارب موفق سال‌های گذشته در ساماندهی تردد میلیونی از جمله عوامل تعیین‌کننده در این انتخاب محسوب می‌شود.

در پاسخ به این استقبال گسترده، دولت و مقام‌های استان ایلام برنامه‌ای گسترده و چند لایه برای توسعه زیرساخت‌ها و ارتقای خدمات در این گذرگاه در دست اجرا دارند به عنوان نمونه سفر اخیر «فرزانه صادق مالواجرد» وزیر راه و شهرسازی به همراه معاون شهرسازی او به ایلام با هدف بازدید میدانی از مسیرهای منتهی به مرز مهران و «پایانه برکت» انجام شد؛ سفری که نشان از اراده جدی برای تکمیل پروژه‌های زیرساختی در فرصت محدود باقی‌مانده تا اربعین دارد.

در سطح هماهنگی‌های ملی، حضور سردار «علی‌اکبر پورجمشیدیان» قائم‌ مقام وزیر کشور و رئیس ستاد مرکزی اربعین در استان ایلام نیز نقطه عطفی در پیگیری وضعیت آمادگی مرز مهران بود؛ وی در این سفر با حضور در پایانه مرزی و بررسی چالش‌های خدمات‌رسانی، بر ضرورت هماهنگی همه نهادها برای مدیریت تردد میلیونی زائران تأکید کرد.

از سوی دیگر، «احمد کرمی» استاندار ایلام نیز در هفته‌های گذشته دیدارهای متعددی با مقام‌های ملی و همچنین طرف‌های عراقی داشته است؛ از نشست‌ها در وزارت کشور و نهاد ریاست‌جمهوری برای تأمین اعتبارهای زیرساختی گرفته تا گفت‌ و گو با مقام‌های استان واسط عراق که همه این موارد در راستای تامین بیش‌تر امنیت در خاک عراق به منظور خدمات رسانی و رفاه زائران انجام شده است.

برآورد مسئولان حاکی از آن است که در اربعین امسال، شمار زائران عبوری از مرز مهران ممکن است از مرز چهار میلیون فراتر رود و این پیش‌بینی‌ها ضرورت آماده‌باش کامل استان ایلام را دوچندان کرده است.

مهران امروز به‌ مثابه پیشانی خدمت ملی و نماد هماهنگی میان نهادهای کشوری و استانی در بزرگ‌ترین مناسک آیینی جهان اسلام شناخته می‌شود؛ جایی که در آن اشتیاق زائران، همت مدیران و تجربه سال‌های گذشته در حال شکل‌ دادن به الگوی جدیدی از خدمت بی‌وقفه است.

بر پایه اعلام رسمی، مهران همچنان پرترددترین مرز زمینی میان ایران و عراق در ایام اربعین محسوب می‌شود و امسال نیز بدون شک عمده زائران مسیر مهران را برای خروج از کشور انتخاب می‌کنند، روندی که در سال‌های گذشته نیز برقرار بوده و مهران همواره میزبان ۶۰ تا ۷۰ درصد کل ترددهای اربعین بوده است به‌ گونه‌ای که اربعین سال گذشته بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از این مرز عبور کردند.

استاندار ایلام در آخرین نشست ستاد اربعین اعلام کرد که سال‌ گذشته مجموع ترددها از مرز مهران بیش از هشت میلیون نفر نیز بود که این رقم ۱۳ برابر جمعیت ۶۲۰ هزار نفری استان ایلام و ۲۶۶ برابر جمعیت ۲۰ هزار نفری شهر مهران است.

این ارقام به‌ خوبی نشان می‌دهند که ظرفیت‌های موجود در مهران به‌ هیچ‌وجه با حجم تقاضا تناسب ندارد و خدمات‌رسانی به چنین جمعیتی نیازمند حمایت‌های فرابخشی و نگاه راهبردی در سطح ملی است.

فشردگی جمعیت، نوسان‌های شدید ترافیکی، نیاز به خدمات درمانی، بهداشتی، اسکان اضطراری، پشتیبانی خدماتی و تأمین امنیت روانی زائران از جمله الزام‌هایی است که مدیریت آن فراتر از توان استانی خواهد بود. همین واقعیت موجب شده که مسئولان ایلام بارها تأکید کنند که مهران تنها یک مرز نیست، بلکه یک فرصت و ظرفیت ملی است و پاسخ به نیازهای آن باید در قالب برنامه‌ریزی‌های کلان کشوری دیده شود.

در همین راستا، دولت چهاردهم با تشکیل قرارگاه‌های ویژه اربعین و اختصاص اعتبارهای زیرساختی به راه‌های استان ایلام، تلاش کرده است تا بخشی از شکاف میان ظرفیت موجود و نیاز واقعی را جبران کند و در کنار آن هماهنگی‌های دوجانبه میان مقام‌های ایلام و مسئولان استان واسط عراق نیز برای تسهیل تردد در مسیر مهران به نجف و کربلا در دستور کار قرار گرفته است.

در جمع‌بندی می‌توان گفت که مهران به سبب موقعیت جغرافیایی ویژه، پیشینه تاریخی تردد و شرایط امنیتی در داخل خاک عراق به گرانیگاه عملیات اربعین تبدیل شده و ادامه این نقش‌آفرینی بدون ارتقای مستمر زیرساخت‌ها، مدیریت هوشمندانه و پشتیبانی ملی با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد.