هیچ هنرمندی نبوده که درخواست کند و شرایط بازگشت را فراهم نکنیم/سند موسیقی ایران بعد از ۴۵ سال آماده ابلاغ است/نیازمند مشارکت نهادها و بخش‌های مختلف برای رونق سینما هستیم
به گزارش خبرگزاری بسیج، نشست خبری «محمدمهدی اسماعیلی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در محل این وزارتخانه برگزار شد.
اسماعیلی در ابتدا حلول ماه رجب و ولادت امام محمدباقر (ع) را تبریک و اظهار داشت: امیدواریم خداوند به عموم مردم مؤمن ایران این توفیق را بدهد تا با اندوخته‌ای مناسب در این ماه وارد ماه مبارک شعبان و رمضان شوند. خوشحالم که امروز در این مناسبت مبارک در خدمت اهالی رسانه هستم.
وی به فعالیت‌های وزارتخانه در دوران کرونا پرداخت و با بیان اینکه در آن ایام تمام فعالیت‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای تحت‌شعاع قرار داده شده بود، گفت: در وضعیت کرونا به‌قدری اقتصاد و معیشت هنرمندان مشکل پیدا کرده بود که اعلام کردیم باید چاره‌جویی فوری شود. سال گذشته بعد از خروج از بحران کرونا، با فتنه فرهنگی مواجه شدیم که بر فعالیت اهالی فرهنگ، هنر و رسانه سایه افکند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تهدیدات از سوی بدخواهان را مورد تاکید قرا داد و عنوان کرد: بدخواهان فرهنگ و هنر کشورمان ۴۵ سال است به‌دنبال خاموشی چراغ فرهنگ و هنر در کشورمان هستند که به سلامت از این فتنه عبور کردیم و امروز به دوره رونق فرهنگ و هنر رسانه رسیده ایم. البته این به‌معنی نادیده گرفتن مشکلات و مسائل نیست بلکه در وزارت ارشاد به‌عنوان اصلی‌ترین تنظیم کننده حکمرانی فرهنگی برنامه‌های حمایتی مهمی را در پیش داریم.
اسماعیلی به ایجاد «شهر هنر» در شهر جدید پرند در راستای حمایت از اهالی فرهنگ و هنر پرداخت و گفت: امروز در جمع اهالی رسانه از کارنامه و برنامه‌های پیش‌و رو صحبت می‌کنیم. خوشبختانه هزار میلیارد تومان بودجه برای ارتقای فرهنگ و هنر در قرارگاه شهید آوینی در استان‌ها و در راستای توسعه فرهنگ و ۹ هزار میلیارد اعتبار برای طرح‌های عمرانی فرهنگ و هنر اختصاص داده شده است.
وی درباره آثار راه‌یافته به جشنواره فیلم فجر عنوان کرد: امسال ۱۰۰ فیلم متنوع متقاضی شرکت در جشنواره فیلم فجر بود که تنوع موضوعی دارند و آثار خوب اجتماعی، طنز، سیاسی، دفاع مقدس و مقاومت را شامل می‌شود که این اثار، کار‌های فاخری هستند.
وی افزود: بیمه هنرمندان به یک عدد چند برابری در مقایسه با گذشته رسیده است، در همه بخش‌ها چنین آماری وجود دارد، قطعا کسی انتظار ندارد بعد از دو سال و اندی درباره برنامه صحبت کند من، اما از کارنامه صحبت می‌کنم.
در بخش پرسش و پاسخ‌ها وزیر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ۴۰۰ میلیارد تومان در چند شهر برای گسترش فعالیت‌های هنری در نظر گرفته شده است، گفت: یکی از مهمترین بخش‌های عملکردی ارشاد تلاش برای ارتقای بودجه و زیرساخت‌ها بوده است.
اسماعیلی خاطرنشان کرد: ما در حوزه مدیریت فرهنگی شعار اصلی را بر مردمی سازی فرهنگ و هنر و عدالت فرهنگی گذاشتیم و برای این کار هم تلاش کردیم اقتضائات را فراهم کنیم، ما در طول سفر‌های استانی رییس جمهور نزدیک به ۹ هزار میلیارد تومان برای توسعه فعالیت‌های هنری تخصیص دادیم که برخی محقق شده است. ما نظریه جدید حکمرانی فرهنگی نظام جمهوری اسلامی را در حال اجرا داریم که دولت از جایگاه تصدی به جایگاه تنظیم گری و تسهیل گری قرار گرفته است.
وزیر فرهنگ ادامه داد: برای هفته‌های آینده جهت ادامه این برنامه‌ها آماده می‌شویم، ما به شهرستان‌ها این نگاه ویژه را داریم، در بودجه سال گذشته هزار میلیارد تومان برای ارتقای فرهنگ و هنر و رسانه و فعالیت‌های قرآنی در استان‌ها اختصاص دادیم، بخشی از این پول به نقشه مهندسی فرهنگی اختصاص داده و مابقی در قرارگاه شهید آوینی هزینه می‌شود.
وی افزود: ما نظریه جدید حکمرانی فرهنگی نظام جمهوری اسلامی را در حال اجرا داریم که دولت از جایگاه تصدی به جایگاه تنظیم گری و تسهیل گری قرار گرفته است، در این جریان گروه‌های مردمی و تشکل‌های مردم پایه قرار دارند که باید متصدی شوند، ما برای استان‌های مختلف سرانه گرفتیم و برای هر انجمن تخصیص‌هایی داریم.
اسماعیلی تاکید کرد: ما در ارشاد مسئولیت شفاف سازی اطلاعات کشور را بر عهده داریم، ماده ۱۸ بر عهده شورایی گذاشته که در راس آن وزیر ارشاد و چند نفر دیگر قرار دارند و ما این کار را می‌کنیم، هر کجایی که شفافیت در اولویت باشد این کار را خواهیم کرد و اگر نقصی هست باید بررسی و جبران شود.
وی درباره چهل و دومین جشنواره فیلم فجر نیز گفت: امسال بیش از ۱۰۰ فیلم در جشنواره ثبت‌نام کردند و کار بررسی آن توسط یک هیات مجرب انجام و نتایج اعلام شد، گزارشی که از آقای خزاعی گرفتم مبنی بر این بود که ارزیابی داوران ما نشانگر رشد محسوس کیفی و وجود گونه‌های مختلف در جشنواره است، در همه گونه‌ها کار‌های فاخری رسیده که باید از همه هنرمندان و اهالی سینما تشکر کنم.
اسماعیلی تصریح کرد: من می‌خواهم از یک نقطه قوت صحبت کنم، فارابی که مهمترین نهاد حمایتی در حوزه سینماست، امسال هیچ کار مستقلی نداشته است و همه مشارکتی هستند، بخشی از این مشارکت با بخش خصوصی است، بخش‌های مختلف در جشنواره هستند. ۳۳ فیلم به جشنواره آمده‌اند. آثار بخش‌های مختلف باعث رونق سینما می‌شود، ما نیازمند مشارکت نهادها و بخش‌های مختلف برای رونق سینما هستیم و به نظرم این یک سیاست درست است.
وی افزود: در مورد مکان برگزاری جشنواره فیلم فجر هم باید بگویم تلاش می‌شود بهترین تصمیم گرفته شود.
اسماعیلی درباره بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر نیز گفت: میزان استقبال تولیدکنندگان و تهیه‌کنندگان خارجی بسیار بالا بوده است. در این بخش بیش از ۶۳۰ فیلم به جشنواره رسیده و حوزه جغرافیایی خوبی از کشورها را در برمی‌گیرد.
وی افزود: ما در فارابی و بخش‌های مختلف حاکمیت برای کمک و رونق استفاده می‌کنیم. در کنار همه پیشکسوتان یک رویش جدید و قابل لمسی از حضور عناصر جوان متعهد و متخصص با آینده درخشان در حوزه سینما داریم که تحولاتی را در سال‌های آینده رقم خواهند زد.
وزیر فرهنگ درباره توجه به هنر‌های تجسمی نیز عنوان کرد: واقعا هنرمندان اصیل، پاک، نجیب و پرکار و اغلب گم نامی هستند و ما موظفیم زمینه‌های معرفی و رونق بیشتر این حوزه را فراهم کنیم، همکاران من در معاونت هنری کار‌های مهمی را انجام داده‌اند، جشنواره هنر‌های تجسمی یکی از جشنواره‌های مهم و پررونق ماست. کارگروه سند هنر‌های تجسمی تشکیل شده و سند موسیقی برای اولین بار بعد از ۴۵ سال آماده ابلاغ است.
اسماعیلی خاطرنشان کرد: این سند در شورای انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است و بسیاری از نقاط ابهام برانگیز رفع شده، شورای عالی موسیقی با حضور بخش‌های مختلف تشکیل می‌شود، اسناد سینما و تئاتر هم در حال تنظیم است، تقویمی که برای ارائه به شورای عالی و هنر در نظرگرفته شده پایان سال است.
اسماعیلی گفت: ما در این سند تلاش کردیم یک نگاشت فرهنگی داشته باشیم. ما خودمان را مجری صد در صد قانون و حامی هنرمندان می‌دانیم، با قوت این سند اجرا خواهد شد و اجازه سلیقه گرایی را نخواهیم داد.
وی درباره همکاری ایران و ترکیه در زمینه فرهنگ و هنر توضیح داد: فعالیت‌های هنری و فرهنگی بین ایران و ترکیه در جریان است، در بحث سینما دو کشور دارای حوزه تمدنی مشترک هستند، جغرافیای ایران فرهنگی آنقدر گسترده است که کشور‌های مختلف در این میراث مشترک با ما سهیم هستند. ضمن اینکه کار مشترکی از ایران و ترکیه در حال آماده سازی است تا آغازی برای همکاری‌های بیشتر باشد.
وزیر فرهنگ همچنین درباره عدم حمایت از فیلم‌ها در مرحله اکران بیان کرد: این موضوع یک شورایی متشکل از نهاد‌های صنفی دارد و درباره چگونگی اکران فیلم‌ها تصمیم‌گیری می‌شود، یادمان نرود ما با یک اتفاق جدید دوره کاری را شروع کردیم، تعداد زیادی از فیلم‌ها پشت خط اکران مانده بودند، بالای ۱۰۰ فیلم به دلیل کرونا نتوانسته بودند اکران شوند که چرخه کار را دچار اشکال کرده و تلاش ما این است که این را به شکل عادی درآوردیم. این سوال نشان می‌دهد که اگر فیلمی محصول فارابی است دلیلی برای گرفتن امتیاز ویژه در اکران نیست.
وی درباره عدم راه‌یابی فیلم‌ها به جشنواره گفت: ما هیات انتخاب مجربی داشتیم، شاهد فیلم‌های خوبی بودیم. در این جشنواره هیچ نگاه فردی و حرف‌های حاشیه‌ای نبوده است، خوشحالم که با کمترین حاشیه رو به رو هستیم، ولی طبیعی است عزیزانی که زحمت کشیدند دوست داشته باشند در جشنواره باشند، ما به تصمیمات هیات انتخاب احترام می‌گذاریم و تلاش می‌کنیم از آن دفاع کنیم.
اسماعیلی درباره جشنواره موسیقی فجر و بودجه آن گفت: ما در سال گذشته یک افزایش فوق‌العاده در این بخش داشتیم و چند برابر بودجه افزایش پیدا کرد. جشنواره موسیقی هم از این نظر مستثنی نیست. در مورد مهمانان جشنواره، دبیر جشنواره جزییات را خواهد گفت.
وی افزود: گزارشی داشتیم که نهاد‌های مختلف اعلام می‌کردند در نوروز سال گذشته نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر در کنسرت‌های کشور‌های پیرامونی خواننده‌های ما شرکت کرده بودند. این در حالی است که از اوایل اسفند سال گذشته تا نیمه ماه مبارک رمضان (یک بازه یک ماهه) عدد حضور و اجرا‌های ما نزدیک یک میلیون بود. ما به اجرا‌های بالای هزار نفر مجوز می‌دهیم و پایین‌تر از این در استان‌ها انجام می‌شود، این حوزه کاملا شفاف است. آن عدد هم اشتباهی بود که در نقل خبر ایجاد شده بود و بلافاصله صوتش منتشر شد.
وی درباره رونق سینما هم گفت: فیلم‌های خوبی در نوبت نمایش هستند، فیلم‌های پویانمایی را به شدت مورد حمایت قرار دادیم، به نظرم حوزه کودک و نوجوان بسیار پرطرفدار است.
وزیر فرهنگ درباره سهم دانش‌آموزان از جشنواره فیلم فجر نیز بیان کرد: یکی از مصوبات شورای عالی سینما برقراری زنگ سینما بود و تلاش می‌کنیم فرزندانمان به این امکان دست پیدا کنند.
وی درباره معین خواننده خارج از کشور نیز گفت: در جمهوری اسلامی ایران فضای مساعدی برای ایرانیان خارج از کشور که دلشان به یاد ایران و ایرانی می‌تپد وجود دارد و می‌توانند به کشور بازگردند و تاکنون افراد زیادی بازگشته اند و اجرا هم داشته اند، ایران خانه همه است، این حقی نیست که ما بتوانیم سلب کنیم، هر کسی در هر موقعیتی هست می‌تواند برگردد. مجوز‌ها هم مطابق قانون انجام می‌شود، از اتفاقات چند روز گذشته تعجب می‌کنم، افرادی که باید بیشترین استقبال را کنند که دولت مردمی چنین فضایی را فراهم کرده فضای دیگری ایجاد می‌کنند.
اسماعیلی گفت: هیچ هنرمندی نبود که درخواست کند و شرایط بازگشت را فراهم نکنیم، هنرمندی بود که ۴۰ سال اجازه اجرا نداشت، اما ما این اجازه را دادیم، حتی می‌خواست نماهنگی برای تشکر از دولت بدهد که ما نگذاشتیم. گفتیم ما به دنبال تبلیغات نیستیم، ممکن است کسی یک جا خطا کرده باشد، اما هر شهروند ایرانی هر وقت اراده کند به دلیل اینکه اینجا خاکش است ما خادمش خواهیم بود، خادم همه هنرمندان در ایران و خارج از کشور هستیم.
وزیر فرهنگ درباره افغانستان هراسی نیز توضیح داد: ما و افغانستان دو کشور با اشتراکات تاریخی بسیار هستیم و این مرز‌های سیاسی نمی‌تواند فاصله‌ای بین هنرمندان و رسانه و ... ایجاد کند، بلخ و هرات و هر نقطه از افغانستان برای ایرانیان آکنده از میراث فرهنگی و هنری است. به این میراث مشترک افتخار می‌کنیم، در ایران هم در کنار این عزیزان هستیم.
وی گفت: هنرمندان افغانستانی مثل ایرانی‌ها در خلق و آفرینش هنری مورد حمایت ما هستند، همکاری‌های هنری هم داریم، ما به دنبال عادی سازی فضای تعاملاتی فرهنگی و هنری و رسانه‌ای بین ایران و افغانستان هستیم، ملاقاتی هم داشتیم که به زودی رفت و آمد مقامات کشور بیشتر خواهد شد، به شدت نسبت به حفظ میراث تاریخی و فرهنگی و هنری حساس هستیم.
اسماعیلی درباره تنظیم گری صوت و تصویر فراگیر مطرح کرد: درباره موضوع تنظیم گری، ما معتقدیم که این حوزه بر عهده ارشاد است و این را قانون می‌گوید، ما به لحاظ قانونی همه مسئولیت‌های حکمرانی فرهنگی را بر عهده داریم، ما با پدیده‌های جدیدی در سال‌های اخیر در نوع انتشار آثار فرهنگی و هنری مواجه شدیم و انتشار گسترده آن ابهاماتی را ایجاد کرد.
وزیر فرهنگ ادامه داد: اگر ارشاد می‌توانست متناسب با فناوری‌های نوین وضعیت زیرساختی و نظارتی را به خوبی پیش بینی کند، امروز با این وضعیت رو به نبود، تصمیم گیران هم به دفعات به آن اشاره کرده اند، در وضعیت فعلی در شورای انقلاب فرهنگی قانونی را داریم که می‌گوید ارشاد همه مسئولیت‌هایی که در حوزه حقیقی دارد در حوزه مجازی هم دارد.
وی افزود: درباره مجموعه‌های نمایشی هم باید بگویم دبیرخانه و محل نظارت این کار صدا و سیما است و وزیر باید نمایندگی در شورا‌های ساخت و نمایش داشته باشد، به جز این بخش و برنامه‌های تلویزیونی همه بخش‌ها در حوزه صوت و تصویر مدیریتش بر عهده ارشاد است، الان هم تنظیم آیین‌نامه اجرایی در حال انجام است، تا بخشی از موضوعات حل شود، متاسفانه این فاصله و شکافی که در این چند سال پیش آمد اتفاقات خوبی را رقم نزد. ما نمایش خانگی را یک فرصت می‌دانیم، اما به شدت نگران نمایش خشونت، ارتباطات خانوادگی و نظایر آن هستیم، امیدوارم همکاران ما و عزیزان در بخش نظارتی این نگرانی مردم را به زودی مرتفع کنند.
اسماعیلی تاکید کرد: جریان تولیدات شبکه نمایش خانگی در بخش خصوصی با قوت در حال ادامه کار است و میزان کاری که آنجا رخ می‌دهد نشان‌دهنده یک وضعیت باثبات در آنجاست.
وزیر ارشاد مطرح کرد: واقعیت این است که من یک معلم دانشگاه هستم و متعلق به هیچ جناحی نیستم و بلد نیستم جناحی صحبت کنم، سابقه من مشخص است. دانشجویان من از همه گرایشات هستند، به همین دلیل برایم مهم است صراحت و صداقت در بحث هایم باشد. اسماعیلی گفت: درباره خانه سینما به اختلافات دیدگاه‌ها کاری ندارم، رویه ما قانونی است. جلساتی برگزار شد تا مسائل حقوقی مرتفع شود، هر وقت خانم برومند، آقای دهکردی و آقای عسگرپور نیاز به صحبت داشتند ما با هم صحبت کردیم، این تعامل وجود دارد، نگاه دولت به گروه‌ها و تشکل‌های صنفی حمایتی است.
وزیر فرهنگ تاکید کرد: ما تلاش می‌کنیم در مرز قانون پیش برویم. بخشی از عزیزان ما در سال گذشته دچار مشکلاتی شده بودند، همه آن‌ها مشغول فعالیت هستند، ما در ارشاد خودمان را پشتیبان همه اهالی فرهنگ و هنر می‌دانیم. مثلاً یک فیلمی اشکالاتی داشت ما گفتیم اصلاحاتی انجام شود که انجام دادند و پس از یک سال به نمایش درآمد، وزارت ارشاد در هیچ دوره‌ای از بخش‌های مختلف برای مدیریت استفاده نکرده است.
وی افزود: تاریخ حج را بررسی کنید، اولین باری که یک رییس از حج انتخاب شده در دوران ما بوده است، اما بله من با کسی همکاری می‌کنم که به سلیقه ما نزدیک باشد، ما می‌خواهیم یک گروه همدل باشیم. بنای ما این است. ما در حوزه تعامل و رفع مشکلات هیچ خط قرمزی به جز حمایت همه جانبه از اهالی فرهنگ هنر و رسانه نداریم.
اسماعیلی درباره موسیقی اظهار کرد: حمایت از موسیقی‌های محلی در دستور کار ماست. یک مشوق جدی هم داریم. درباره ضعف گونه اجتماعی در جشنواره هم گزارش دارم که تعداد فیلم‌های اجتماعی قابل توجه هستند.
وزیر فرهنگ ادامه داد: درباره کاغذ نیز باید بگویم وقتی کار را شروع کردیم، تولیدات کاغد تحریر چیزی حدود پنج هزار تن بود. ما امسال فقط در کارخانه کاغذ مازندران ۴۵ هزار تن برای چاپ ۱۵۵ میلیون کتاب درسی تولید داشتیم و الان ماهانه هزار تن به ناشران کاغذ ایرانی می‌دهند، نیاز ما در خودکفایی کاغذ فرهنگی و کاغذ تحریر است، برآورد دوستان این است که به تولید ۸۰ هزار تن برسیم.
وی گفت: یک مجموعه در شیراز و چند مجموعه دیگر هم در حال فعالیت هستند تا کمک کنند نیاز‌های کاغذ تحریر به طور کامل حل شود و همه نیاز‌های داخلی را پاسخگو باشیم، ضمن اینکه به صادرات هم فکر می‌کنیم، درباره کارخانه شوشتر هم در حال رایزنی هستیم تا کارش حل شود.
وزیر ارشاد ادامه داد: درباره هوش مصنوعی هم باید بگویم موضوع با حساسیت دنبال می‌شود. سه نشست علمی همین امسال پیش‌بینی شده که در بخش‌های مختلف به صورت عملیاتی آن‌ها را دنبال خواهیم کرد و این دغدغه درباره زبان فارسی نیز در شورای صیانت از زبان فارسی باید مورد توجه ویژه قرار بگیرد، کار‌های خوبی در حوزه زبان فارسی شده است و به زودی جشن تغییر نام برخی مجموعه‌های تجاری از انگلیسی به فارسی را برگزار خواهیم کرد. گسترش زبان فارسی از ماموریت‌های جدی ماست.
اسماعیلی درباره همکاری با عراق به ویژه کردستان عراق بیان کرد: اخیرا مشاوری از اهل سنت به ما اضافه شده است، حوزه کردستان را یک حوزه تمدنی مشترک می‌دانیم و امیدوارم برنامه موثری در ایام پیش رو داشته باشیم.
وی درباره نبود شفافیت در برخی حوزه‌ها نیز عنوان کرد: دولت واقعا سامانه‌های متعددی را راه‌اندازی کرده و کار اطلاع‌رسانی به شکل شفاف رخ می‌دهد، به نظرم شفاف‌ترین سامانه‌ها را داریم، در بخش‌های دیگر هم به همین نحو است. بنای ما بر شفافیت کامل است و تلاش کردیم در ارشاد نیز به اجرا درآوریم.
وزیر فرهنگ گفت: ما هر از چند گاهی با موج‌های محدودی رو به رو می‌شویم، اما بنای ما قانون است، قانون خط قرمز ماست ما مرتب این را تکرار کردیم، یک کار نمایشی وقتی قانونی را رعایت نکند، هر چه هم سر و صدا کند ما تحت تاثیر قرار نمی‌گیریم، هر کسی موظف است قانون را رعایت کند، به همین دلیل شفاف آن‌هایی که دارای مشکل قانونی بودند به آن‌ها گفتیم، اما تلاش ما این است که امکان فعالیت برای آن‌ها را فراهم کنیم.
وی درباره حوزه مساجد نیز افزود: ما معتقدیم استعداد‌های خوبی در حوزه فعالان هنری مساجد وجود دارد.
اسماعیلی ضمن تشکر از همکاران بنیاد شهید نیز گفت: همکاران بنیاد شهید کار‌های مشترکی با فارابی داشته‌اند و فیلم‌های دفاع مقدسی سهم قابل توجهی در جشنواره دارد.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا درباره ساخت فیلم‌های قرآنی نیز گفت: همکاران ما در بنیاد فارابی چند کار را شروع کرده‌اند و امیدوارم کار‌های تولیدی آن‌ها در ماه‌های آینده تمام شود.
اسماعیلی افزود: باید منتظر باشیم تا این مسأله سریع‌تر حل شود، تعداد زیادی از زائران ثبت‌نام کردند که مشکل جدی دارند و امیدوارم طی سال‌های آینده این مشکل حل شود.
وزیر فرهنگ درباره سفر عمره مفرده نیز گفت: درباره عمره باید بگویم بالای ۵ میلیون و هفتصد هزار نفر ثبت‌نامی‌های قبل بودند و بعد از ۹ سال قرار است این سفر راه‌اندازی شود. ۲۸ آذرماه همکاران من در سازمان حج آغاز پرواز‌ها را اعلام کردند، اما ثبت‌نامی‌ها کامل نبود. همه اقتضائات انجام، هتل‌ها پیش بینی شده و وضعیت کاروان‌ها روشن است، قرار بود چهارشنبه قبل این اتفاق رخ بدهد، ولی به دلیل اختلاف فنی این موضوع به تاخیر افتاد.
