مهار آفت سن گندم به دست مهندسین بسیجی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانیبسیج مهندسین کشاورزیکاهش بارندگی پاییزه و وقوع سرمازدگی در ابتدای فصل زراعی را باید از جمله عوامل کاهش عملکرد گندم در پایان سال زراعی جاری در استان همدان دانست؛ به طوری که با از دست رفتن حدود 40 درصد از سطح زیر کشت در ابتدای فصل زراعی، کشاورزان خرده پا که امید خود را از به خوشه رفتن 60 درصد بذرهای باقی مانده از دست داد ه بودند ،ترجیح دادند برای مابقی محصول خود هزینه نکنند؛ رها کردن زمین های کاشته شده با تصور عدم صرفه اقتصادی،مکان مناسبی را برای استقرار و تکثیر آفت سن گندم فراهم آورده و زنگ خطر حمله گسترده این آفت به کل گندم استان را به صدا درآورد؛ بسیج مهندسین کشاورزی استان همدان با درک ضرورت اجرای مبارزه هماهنگ و منسجم در کنترل این آفت در کنار جهاد کشاورزی استان برای حل این مسأله وارد عمل شده و با تکیه بر ظرفیت کارشناسی خود به عنوان یک سازمان تخصصی ،اردوی جهادی ویژه مبارزه با آفت سن غلات را با حضور 100 کارشناس طراحی و اجرا کرد.

گندم سن زده برگشت می خورد

مهدی سالاری نیک از کشاورزان پیشرو در منطقه شهرستان بهار با اشاره به نحوه عملکرد کارشناسان بسیجی در مبارزه با سن گندم می گوید: کارشناسان بسیج مهندسین کشاورزی لیست و شماره تماس کشاورزان هر روستا را از مراکز خدمات کشاورزی گرفته و با انجام گروهبندی، هر 40 کشاورز را به یک کارشناس داده و ازابتدای خرداد ماه هرروز این کارشناسان با حضور در مزرعه کشاورزان گروه خود، با پایش و نمونه برداری از مزارع زمان سم پاسی را به اطلاع کشاورز می رساندند.

وی با قدردانی از ورود بسیج در مبارزه با سن گندم می افزاید: امسال با حضور کارشناسان بسیجی پشتوانه قوی تری در مبارزه با سن گندم احساس کردیم؛ این کارشناسان تک به تک با کشاورزان ارتباط برقرار می کردند و کار سم پاشی را از اعلام زمان سم پاشی به طور اختصاصی برای هر مزرعه تا اجرای آن پیگیری می کردند، این مساله باعث شد کشاورزان همگی باهم به طور یکپارچه کار سم پاشی را انجام دهند ولی سال های گذشته با اطلاع رسانی عمومی در روستا توسط مراکز خدمات کشاورزی و عدم پیگیری برای اجرای آن همواره تعدادی از کشاورزان بودند که در برابر سم پاشی مقاومت می کردند و همین امر باعث می شد آفت سن از مزارع آلوده به مزارع سم پاشی شده هجوم برده و زحمات کسانی که سم پاشی کرده اند ،را بی اثر کند.

این جوان گندمکار همدانی با بیان این مطلب که با پیگیری های کارشناسان بسیجی حدود 90 درصد از مزارع منطقه سم پاشی شده است بیان می دارد: اگر محصول گندم تحویل داده شده از سوی کشاورز سن زدگی بالای دو درصد داشته باشد به ازای هر تنی حدود 150 هزارتومان از قیمت آن کاسته می شود و گندم سن زده بالای 4 درصد به طور کلی برگشت خورده و سیلو آن را تحویل نمی گیرد؛ سال های گذشته همواره چند مورد گندم برگشت خورده در بین کشاورزان منطقه ما وجود داشت، ولی امسال بحمدلله با اجرای هماهنگ سم پاشی توسط همه کشاورزان، تاکنون موردی از برگشت محصول به دلیل سن زدگی بالا در منطقه ما مشاهده نشده است.

سن؛ قاتل خاموش مزارع گندم

نساء عزیزی کارشناس ارشد گیاهپزشکی و متخصص بیماری شناسی گیاهی از جمله بانوان فعال در بسیج مهندسین کشاورزی استان همدان است که سابقه حضور ده ساله اش در اردوهای جهادی روستاهای دورافتاده، از وی چهره شناخته شده و محبوبی در بین کشاورزان همدانی ساخته است؛ از نخستین کارشناسانی است که ایده "مدرسه در مزرعه" را در قالب طرح بسیج همگام با کشاورز را در روستاهای تحت نظارت خود عملیاتی کرده است. عزیزی در گفت و گو با خبرنگار ما در رابطه با نحوه خسارت زایی سن گندم و اهمیت مبارزه با این آفت می گوید: سن از آفات بسیار مهم گندم و بومی ایران است که در صورت عدم مبارزه با آن خسارت زایی 100 درصدی به بار آورده و کل محصول گندم را از بین برده و تمامی دانه ها را پوک و توخالی می کند.

این بانوی بسیجی که صاحب امتیازی یک واحد کلینیک گیاهپزشکی را در شهرستان بهار به نام خود دارد، با اشاره به مراحل مختلف خسارت زایی سن گندم می افزاید: در اوایل فروردین که گیاه ترد وجوان است، آفت سن مادر با حمله به جوانه مرکزی گیاه باعث از بین بردن قوه نامیه گندم و در نهایت خشک شدن آن می شود. با توجه به این که هر سن مادر قادر به تولید 300 تخم است ، اگر با حشره سن مادر مبارزه نشود با حجم کاربسیار بالایی در مبارزه با پوره های سن گندم در اردیبهشت ماه مواجه خواهیم بود که در صورت عدم مبارزه در این مرحله نیز دانه های شیری شده گندم توسط سن نابالغ مورد تغذیه قرار گرفته وبا پوک شدن دانه ها موجب کاهش وزن هزاردانه و به عبارتی عملکرد اقتصادی آن می شود.

جهادگران از دل و جان کار می کنند

عزیزی ضمن تشریح دستورالعمل فنی مبارزه با سن توسط کارشناسان بسیجی فعال در این اردوی جهادی به عوامل موثر در مهار این آفت اشاره می کندو می افزاید: ما در تعیین زمان دقیق سم پاشی تعهد و مسئولیت سنگینی به دوش خود احساس می کنیم چون "تشخیص دقیق" اولین اقدام برای اعلام زمان سم پاشی است و اگر در نحوه تورزنی یا شمارش پوره ها کوچکترین سهل انگاری صورت گیرد چیزی که در این میان خدشه دار می شود اعتبار بسیج است!

وی در ادامه این مطلب می افزاید: به قطعیت می توانم بگویم، تمامی 100 کارشناس فعال در این اردوی جهادی با آگاهی از این مسئولیت درطول ماه مبارک رمضان که این اردو آغاز شد در حالی که روزه دار بودند،حتی یک روز هم از حضور در مزرعه و انجام عملیات پایش و نمونه برداری فروگذار نکرده و اوج فعالیت عملی ما در مزارع روز 14 و 15 خرداد بود که به دلیل حساسیت آن مقطع زمانی برای تعیین زمان سم پاشی همگی در روستا حضور داشتیم و با چاپ توصیه نامه ها و درج زمان و میزان و نوع سم مصرفی، این برگه ها را تک به تک به در خانه کشاورزان برده و از آنان تعهد می گرفتیم که سم پاشی را اجرا کنند.

عزیزی تشخیص به موقع، تاکید و پیگیری برای اجرای سم پاشی را از عوامل جلب مشارکت کشاورزان در عمل به توصیه های کارشناسان بسیج می داند و می گوید: وقتی کشاورز، حضور مرتب ما را در مزرعه خود می دید( حتی زمانی که او در روستا نبود ما مراقب مزرعه او بودیم و وضعیت مزرعه اش را به او گزارش می کردیم) این احساس در او ایجاد می شد که چند نفر دلسوز تر از خود او پیدا شده اند که از محصول او محافظت کرده و جلوی ضررش را بگیرند! و این پیگیری و ممارست ها باعث ترغیب او به عمل به توصیه ها می شد.

علیرضا کرمی مسئول بسیج مهندسین کشاورزی استان همدان با اشاره به استقبال جهاد کشاورزی درباره استفاده از ظرفیت بسیج در مبارزه علیه سن گندم می گوید: طرح مبارزه با سن گندم با استفاده ازکارشناسان بسیج مهندسین کشاورزی استان، توسط معاونت تولیدات گیاهی، مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی و مدیریت حفظ نباتات استان پیشنهاد وزمینه های اجرای آن فراهم شد؛ بدین ترتیب طرح مبارزه با سن گندم با حضور 100 کارشناس بسیجی در سطح 250 روستا از مزارع استان از ابتدای خردادماه آغاز و به مدت 2 ماه به طول انجامید؛ عمده کار انجام شده در طول ماه خرداد و با انجام 3000 نفر روز کار انجام شد ؛ پس از آن نیز در طول تیرماه کشاورزان با استفاده از مشاوره های رایگان مربیان از حضور آنان را در کنار خود در قالب کلاس های تئوری و بازدید های موردی بهره مند شدند.

وی با اشاره به اجرای موفق این طرح در مهار سن گندم در روستاهای هدف تصریح می کند: سن گندم آفتی فراگیر است و مبارزه منطقه ای و پراکنده در کنترل آن تاثیری ندارد، از طرفی جهاد کشاورزی نیز برای مبارزه یکپارچه و به طور همزمان در کل استان دارای محدودیت تعداد نیروی انسانی است؛ لذا ورود بسیج در کنار جهاد کشاورزی در قالب این طرح جامع از جمله عوامل موفقیت در کنترل آفت سن به شمار می رود که قطعا در افزایش کیفی و کمی محصول برداشتی کشاورزان تاثیر خود را نشان خواهد داد.

این اردوی جهادی نخستین حضور بسیج مهندسین کشاورزی استان همدان در مبارزه با سن گندم محسوب می شود که علاوه بر استقبال گسترده کشاورزان و درخواست آنان برای استمرار آن، نحوه عملکرد کارشناسان بسیجی در این طرح، مورد توجه و تقدیر مسئولان جهادکشاورزی استان قرارگرفته است.